Khi xe của bạn xuất hiện đèn báo lỗi động cơ khí thải, có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ các vấn đề đơn giản như cảm biến khí thải bị hư hỏng đến các vấn đề nghiêm trọng hơn với động cơ. Cùng bài viết dưới đây tìm hiểu nguyên nhân đèn báo lỗi khí thải phát sáng và cách khắc phục để tránh các hư hỏng khác đối với động cơ:
Mục lục
Đèn báo lỗi động cơ khí thải (tiếng Anh: Emission Control Warning Light hoặc Check Engine Light) là một trong các đèn cảnh báo trên bảng điều khiển của ô tô. Đèn này bật sáng khi hệ thống kiểm soát khí thải phát hiện vấn đề, thường liên quan đến mức độ khí thải vượt ngưỡng cho phép hoặc các thiết bị liên quan hoạt động không đúng cách.
Đèn cảnh báo động cơ khí thải xuất hiện trên bảng điều khiển ô tô thường có màu vàng/cam. Màu này thường là đèn cảnh báo những lỗi không quá nghiêm trọng, nhưng vẫn cần được kiểm tra nhanh chóng để tránh dẫn tới các hư hỏng lớn về sau.
Khi đèn cảnh báo này bật sáng, bạn nên xác định chính xác lỗi khiến bộ phần này cảnh báo trước khi quyết định có tiếp tục di chuyển hay không. Do bộ phận này phát cảnh báo có thể do một số lỗi nhỏ như nắp bình xăng chưa vặn chặt hoặc có thể từ các lỗi lớn hơn ví dụ như bugi hoặc hệ thống đánh lửa bị hỏng,…
Nếu đèn nhấp nháy hoặc nếu mã lỗi nghiêm trọng hơn thì tốt nhất bạn nên dừng xe ô tô lại kiểm tra trước khi tiếp tục di chuyển.
Đèn cảnh báo động cơ khí thải là một trong những đèn cảnh báo khó xác định chính xác nguyên nhân nhất. Không giống như các bộ phận cụ thể khác có thể chỉ ra trực tiếp vấn đề (như áp suất lốp hay mức dầu động cơ), đèn cảnh báo khí thải có thể sáng lên do rất nhiều nguyên nhân khác nhau vì hệ thống này bao gồm nhiều thành phần phức tạp.
Khi nắp bình xăng lỏng hoặc không được vặn chặt, hệ thống kiểm soát bay hơi nhiên liệu (EVAP – Evaporative Emission Control System) sẽ phát hiện áp suất bất thường trong bình nhiên liệu và phát tín hiệu đến bộ điều khiển động cơ (ECU). ECU sau đó sẽ kích hoạt đèn cảnh báo động cơ khí thải để thông báo cho người lái rằng có vấn đề liên quan đến hệ thống kiểm soát khí thải.
Cảm biến Oxy giúp đo lượng oxy trong khí thải để điều chỉnh hỗn hợp nhiên liệu và không khí. Khi cảm biến này hỏng, động cơ có thể chạy với hỗn hợp nhiên liệu quá nhiều (thừa nhiên liệu) hoặc quá nghèo (thiếu nhiên liệu), làm tăng lượng khí thải và tiêu hao nhiên liệu.
Các dòng xe ô tô hiện nay sử dụng các hệ thống xử lý khí thải khác nhau bao gồm: Van tuần hoàn khí thải (EGR), Bộ khử xúc tác chọn lọc – thường dùng trong các dòng xe tải lớn chạy bằng nhiên liệu Diesel (SCR) và bộ chuyển đổi xúc tác (Catalytic Converter).
Các hệ thống xử lý khí thải là nguyên nhân có khả năng nhất khiến đèn cảnh báo khí thải phát sáng.
Bộ lọc hạt Diesel (DPF) có tác dụng giảm phát thải các hạt vật chất có hại khỏi ống xả động cơ. Nếu bộ lọc hạt bị chặn đèn cảnh báo có thể phát sáng nhắc nhở bạn nên kiểm tra và vệ sinh lại bộ phận này sớm.
Một lý do rất phổ biến khác khiến đèn báo lỗi động cơ khí thải bật sáng là khi có vấn đề với một trong các bugi hoặc hệ thống đánh lửa của bạn. Khi bugi bị mòn hoặc hệ thống đánh lửa hỏng, động cơ có thể bị bỏ máy (misfire). Điều này làm tăng khí thải độc hại, giảm công suất động cơ và có thể khiến xe khó khởi động.
Từ ắc quy đến dây bugi và hệ thống đánh lửa ở giữa, có rất nhiều hệ thống dây điện quan trọng để xe ô tô của bạn khởi động và chạy đúng cách. Bất kỳ kết nối lỏng lẻo hoặc dây bị hỏng nào cũng có thể gây ra sự cố và có thể làm sáng đèn cảnh báo khí thải động cơ.
Kim phun nhiên liệu bị tắc hoặc bơm nhiên liệu gặp vấn đề có thể khiến động cơ chạy không ổn định hoặc tiêu hao nhiên liệu quá mức. Nếu nhiên liệu không được cung cấp đúng cách, ECU có thể phát hiện lỗi và bật đèn cảnh báo.
Ngoài ra, nếu động cơ của bạn không nhận được lượng nhiên liệu thích hợp hoặc nhiên liệu bị nhiễm bẩn vì bộ lọc cần được thay thế, đèn kiểm tra động cơ có thể bật sáng để cho bạn biết hệ thống nhiên liệu đang ảnh hưởng đến hiệu suất động cơ của xe.
Thậm chí, đối với các bộ phận khác đã có đèn cảnh báo riêng bị hư hỏng vẫn có thể dẫn tới đèn cảnh báo khí thải phát sáng, ví dụ như: bộ truyền tải, hệ thống làm mát,…
Điều này do các hệ thống này có thể làm thay đổi hiệu suất động cơ, dẫn đến mức khí thải bất thường. Khi ECU phát hiện sự sai lệch trong các thông số vận hành, nó sẽ bật đèn cảnh báo động cơ để cảnh báo tài xế về nguy cơ hỏng hóc hoặc vi phạm tiêu chuẩn khí thải.
Dưới đây là các bước bạn có thể thực hiện để giải quyết vấn đề này:
Việc bỏ qua đèn cảnh báo động cơ khí thải có thể khiến xe gặp hỏng hóc nghiêm trọng hơn, làm tăng chi phí sửa chữa và có nguy cơ ảnh hưởng đến an toàn khi vận hành. Để đảm bảo xe hoạt động ổn định và kéo dài tuổi thọ động cơ, bạn nên duy trì bảo dưỡng định kỳ, kiểm tra các hệ thống quan trọng và xử lý ngay khi có dấu hiệu bất thường.
