Với các yêu cầu về khí thải ngày càng nghiêm ngặt hiện nay, động cơ sử dụng van EGR đang ngày càng trở lên phổ biến. Để hiểu rõ về bộ phận này trên xe ô tô, bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn một số thông tin: Hệ thống EGR là gì? Cấu tạo hệ thống tuần hoàn khí thải EGR, Van EGR có tác dụng gì, có cần vệ sinh van EGR thường xuyên không và các lỗi thường gặp đối với hệ thống tuần hoàn khí thải EGR.

1. Khái niệm Van EGR

Van EGR là một bộ phận trên xe ô tô được thiết kế với mục đích giảm lượng khí thải NOx thải ra từ động cơ xe bằng cách đưa một phần khí thải trở lại ống nạp, giảm lượng oxy ở trong xilanh nhằm hạ nhiệt độ cháy.

Khí thải được tuần hoàn lại thay thế không khí trong khí quyển và làm giảm O2 trong buồng đốt. Giảm lượng oxy làm giảm lượng nhiên liệu có thể cháy trong xi lanh, do đó làm giảm nhiệt độ đốt cháy trong xi lanh. Lượng khí thải tuần hoàn thực tế thay đổi tùy theo thông số vận hành của động cơ.

2. Cấu tạo

Tùy thuộc vào thông số kỹ thuật và yêu cầu đối với hệ thống xử lý khí thải hệ thống tuần hoàn khí thải EGR có thể bao gồm các thành phần khác nhau. Tuy nhiên, nhìn chung, hệ thống EGR sẽ bao gồm các bộ phận chủ yếu sau:

• Van EGR
• Bộ làm mát EGR
• Ống dẫn, mặt bích và miếng đệm

3. Nguyên lý hoạt động

Van EGR giảm lượng khí thải NOx bằng cách đưa một lượng khí thải trở lại buồng đốt động cơ. Lượng khí thải được đo lường bởi ECU của động cơ thông qua việc đo lường tốc độ và đồng hồ vòng tua RPM. Thiết bị điều chỉnh lưu lượng khí thải điều chỉnh nhiệt độ đốt cháy theo cách giảm oxy và tăng hơi nước qua đó ngăn ngừa việc tạo ra NOx.

Van EGR chỉ  mở khi động cơ đạt đến nhiệt độ hoạt động bình thường và đóng lại khi xe dừng lại để duy trì nhiệt độ đốt cháy tối ưu.

Xem thêm: Hệ thống xử lý khí thải ô tô SCR là gì? Nguyên lý hoạt động của hệ thống SCR

4. Nhược điểm của hệ thống tuần hoàn EGR

Tuy rằng có nhiều ưu điểm trong việc việc xử lý khí thải động cơ, nhưng Van EGR cũng tồn tại một số nhược điểm mà chủ xe cần cân nhắc trước khi quyết định sử dụng xe có lắp đặt công nghệ này.

Thứ nhất, do yêu cầu giảm nhiệt độ để đạt được hiệu quả xử lý khí thải tốt, điều này dẫn tới quá trình đốt cháy kém hiệu quả và không hoàn toàn. Do đó, một số nhiên liệu không được đốt cháy hết và cuối cùng thoát ra khỏi ống xả dưới dạng hạt vật chất (PM). Do vậy các xe sử dụng hệ thống này cần lắp đặt thêm DPF giúp ngăn chặn các hạt vật chất thải ra từ động cơ. Hệ thống này cần được vệ sinh thường xuyên để đảm bảo xe di chuyển an toàn và hiệu quả.

Thứ hai, EGR cũng được biết là làm tăng tốc độ phân hủy dầu động cơ và làm tăng nồng độ các chất gây ô nhiễm như bồ hóng trong dầu. Việc tích tụ bồ hóng này có thể dẫn đến tích tụ cặn bẩn trên van động cơ và các bộ phận khác, làm giảm hiệu suất và tuổi thọ chung của động cơ.

Cuối cùng, hệ thống EGR có thể làm giảm công suất tổng thể của động cơ điều này gây nên bởi quy trình xử lý khí thải của van EGR, vì khí thải được đưa trở lại động cơ khiến cho tỷ lệ không khí, nhiên liệu, nhiệt độ cháy thay đổi khiến động cơ kém mạnh mẽ và phản ứng kém hơn.

Xem thêm: So sánh công nghệ xử lý khí thải EGR và SCR

5. Vệ sinh hệ thống tuần hoàn khí thải EGR

Khi xe di chuyển, một lượng lớn khí thải sẽ đi qua van EGR, và vì khí thải này chứa các hạt vật chất như muội than, chúng có thể tích tụ lại trong van. Nếu không được làm sạch định kỳ, muội than sẽ tích tụ ngày càng nhiều, làm tắc nghẽn hoặc kẹt van EGR.

Nếu van EGR bị kẹt, đặc biệt là ở vị trí đóng, nó sẽ không thể thực hiện nhiệm vụ tái tuần hoàn khí xả trở lại động cơ để giảm lượng oxit nitơ (NOx). Điều này dẫn đến việc khí thải không được xử lý hiệu quả và sẽ bị thải ra ngoài môi trường mà không được kiểm soát, làm tăng mức độ ô nhiễm, đặc biệt là các khí độc hại và hạt vật chất (PM).

Khi van EGR bị kẹt ở vị trí mở, khí xả sẽ liên tục được tái tuần hoàn vào buồng đốt ngay cả khi không cần thiết. Điều này làm giảm tỷ lệ oxy trong hỗn hợp nhiên liệu, khiến quá trình đốt cháy kém hiệu quả và động cơ không hoạt động tối ưu. Kết quả là công suất của động cơ sẽ giảm, xe có thể bị ì ạch hoặc mất sức mạnh khi vận hành.

Việc tái tuần hoàn khí xả không kiểm soát có thể làm giảm hiệu quả đốt cháy nhiên liệu, dẫn đến việc tiêu thụ nhiên liệu cao hơn. Người lái xe có thể nhận thấy xe tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn bình thường.

Khi van EGR mở liên tục, khí xả chứa các chất độc hại (như CO, CO2, NOx) sẽ không được kiểm soát, dẫn đến việc thải ra môi trường lượng khí thải lớn hơn mức cần thiết. Điều này gây ô nhiễm không khí và vi phạm các tiêu chuẩn khí thải.

6. Một số lỗi thường gặp với hệ thống tuần hoàn khí thải EGR

Khi van EGR gặp trục trặc liên tục mở, đóng liên tục thì xe của bạn có thể gây ra một số vấn đề cho các bộ phận khác. Bạn nên kiểm tra bộ phận này nếu hệ thống xe gặp các vấn đề sau:

• Động cơ của bạn chạy không tải không ổn định hoặc không chạy được trạng thái không tải: Điều này xảy ra khi van EGR mở liên tục, luồng khí thải liên tục đi vào buồng đốt làm giảm nhiệt độ cháy khiến xe không đủ nhiệt độ để đốt cháy để chạy ở trạng thái không tải.
• Hiệu suất xe kém: Do vay chỉ đóng hoặc mở. Chức năng không chính xác của van EGR có thể khiến hiệu suất của xe không ổn định.
• Mức tiêu thụ nhiên liệu tăng khi van liên tục mở. Nguyên nhân là do nhiệt độ thấp hơn nên nhiên liệu không cháy ở nhiệt độ tối ưu và do đó kém hiệu quả hơn.
• Xe có mùi nhiên liệu nồng nặc: Bạn thường có thể ngửi thấy mùi nhiên liệu nếu có luồng khí thải liên tục đi vào ống nạp vì ở vòng tua thấp, không phải tất cả nhiên liệu đều cháy. Điều này có nghĩa là lượng khí hydrocarbon thải ra từ ống xả tăng đáng kể, tạo ra mùi nhiên liệu.
• Đèn quản lý động cơ sáng khi động cơ phát hiện ra sự cố với van EGR. Điều này có thể xảy ra khi EGR liên tục đóng hoặc mở.
• Xe của bạn thải ra nhiều khí thải hơn: Khi van EGR của bạn không hoạt động bình thường, lượng khí thải sẽ thải ra sẽ nhiều hơn. Như đã đề cập ở trên, nếu van bị kẹt mở, nhiệt độ sẽ giảm xuống, ngăn không cho toàn bộ nhiên liệu cháy. Điều này có nghĩa là lượng khí hydrocarbon chưa cháy thoát ra khỏi ống xả sẽ tăng lên. Trong khi nếu van của bạn luôn đóng, nhiệt độ cao trong buồng đốt sẽ tạo điều kiện cho khí NOx hình thành quá mức.
• Bạn nghe thấy tiếng gõ phát ra từ động cơ. Tiếng gõ phát ra từ động cơ có thể xảy ra nếu EGR liên tục đóng. Nhiệt độ cao trong buồng đốt ở vòng tua thấp có thể dẫn đến cháy sớm, gây tiếng gõ.

Van EGR là một bộ phận quan trọng trong hệ thống kiểm soát khí thải và hiệu suất động cơ. Do vậy, bạn cần thường xuyên kiểm tra và làm vệ sinh hệ thống tuần hoàn khí thải EGR để tránh các sự cố như động cơ hoạt động không ổn định, tăng mức tiêu thụ nhiên liệu, hoặc lượng khí thải vượt mức tiêu chuẩn. Mong rằng những thông tin trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò và cách bảo dưỡng van EGR để bảo vệ động cơ và môi trường hiệu quả.